![Sluit](https://www.connectedgreen.nl/wp-content/themes/connected-green/images/icons/close-alpha.svg"){kind=icon}
terug naar media Op 14 mei publiceerde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) het rapport “Klimaatrisico’s in Nederland”. Dit rapport toont aan dat de huidige klimaatrisico’s nu al een aanzienlijke impact hebben op ons dagelijks leven en dat deze risico’s in de toekomst naar verwachting alleen maar groter zullen worden. Voor een toekomstbestendig en leefbaar Nederland moet klimaatadaptatie nu al sturend zijn in ruimtelijk beleid, natuurbeleid en landbouwbeleid. Hoe kun jij met innovatie oplossingen zoals ConnectedGreen hier een bijdrage aanleveren?
Auteur: Malon Gerrits
Hitte, droogte en wateroverlast: Gevolgen van klimaatverandering
Het Nederlandse klimaat verandert in hoog tempo. Dit gaat gepaard met toenemende temperaturen, hittegolven, zware buien en droogteperiodes. De afgelopen 30 jaar zijn gekenmerkt door een warmer, droger én natter klimaat. Records zoals het hitterecord van meer dan 40 graden in 2019 worden regelmatig verbroken. Deze trends zullen volgens het KNMI in deze eeuw doorgaan, wat de urgentie van klimaatadaptatie onderstreept.
De impact van klimaatverandering op groenvoorziening
Hitte en droogte hebben directe gevolgen voor hoveniers, groenbeheerders en gemeentes. Groenprojecten lijden onder de extreme weersomstandigheden, wat leidt tot uitval van planten en bomen. Dit verhoogt niet alleen de kosten van onderhoud en vervanging, maar vereist ook meer water voor irrigatie om de groenvoorzieningen in stand te houden.
Het behoud van biodiversiteit is essentieel voor een veerkrachtige en duurzame omgeving, en het verlies hiervan kan langdurige negatieve effecten hebben op de stedelijke leefomgeving. Maar tijdens droogteperiodes komt de watervoorziening onder druk te staan. Inwoners zullen van gemeentes efficiënt waterbeheer verwachten, en gemeentes zullen dit op hun beurt eisen van hoveniers en groenbeheerders.
Voor hoveniers en groenbeheerders betekent dit dat ze geconfronteerd worden met meer uitdagingen en hogere kosten om de stedelijke en landelijke groene ruimtes gezond en aantrekkelijk te houden. En dat is hard nodig in de strijd tegen klimaatadaptie.
Groene infrastructuur vermindert namelijk het hitte-eilandeffect in stedelijke gebieden door schaduw te bieden, verdamping van vocht te bevorderen en wateroverlast te beheersen.
De rol van groen in klimaatadaptatie
Het stedelijk gebied bestaat voornamelijk uit verharde oppervlakken en bouwmaterialen met een laag Albedo, wat betekent dat ze minder zonlicht reflecteren en meer warmte absorberen. Dit leidt tot hogere oppervlaktetemperaturen en verhoogde luchttemperaturen in steden. Dit effect, bekend als het hitte-eilandeffect, draagt bij aan meer smogvorming en verhindert de instroom van koelere lucht van buiten de stad.
Bomen en andere groene infrastructuur bieden een natuurlijke oplossing voor dit probleem. Groen heeft een verkoelend effect op het stadsklimaat door schaduw te bieden en door de verdamping van vocht uit bladeren, wat de oppervlaktetemperatuur verlaagt. Uit onderzoek blijkt dat in de zomer slechts 10% tot 30% van het zonlicht de grond in de schaduw van een boom bereikt. Dit leidt tot aanzienlijk koelere oppervlakken en omgevingen.
Daarnaast blijkt uit de studie “De Hittebestendige Stad” van de Hogeschool van Amsterdam dat 10% meer vergroening leidt tot een halve graad minder hitte in de stad. Groenvoorzieningen zorgen niet alleen voor verkoeling, maar helpen ook bij het beheersen van wateroverlast. Groene oppervlakken verminderen de piekafvoer bij neerslag doordat water wordt vastgehouden door bladeren en takken voordat het naar de bodem sijpelt en uiteindelijk verdampt. Dit zorgt voor een vertraagde afvoer naar het riool en minder wateroverlast.
ConnectedGreen: Innovatie in groenbeheer
De uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt, vragen om tijdige en doeltreffende keuzes. Om de negatieve gevolgen van droogte en watertekort te beperken, is het cruciaal om innovatieve oplossingen toe te passen.
ConnectedGreen is zo’n innovatie oplossing en speelt een cruciale rol in het effectief beheren van stedelijk groen. Het systeem combineert draadloze sensoren, een slimme cloudomgeving en gebruiksvriendelijke apps om groenprojecten, bomen, vakken, bakken, gazons en dak- en gevelgroen op afstand te monitoren. Dit innovatieve systeem helpt groenvoorzieners, gemeenten, hoveniers, provincies, kwekers en waterschappen om slimmer en efficiënter te werken door datagedreven beslissingen te nemen.
In Amsterdam kreeg Henk Werner van Pius Floris een aantal jaar geleden de opdracht om midden in de zomer, bij temperaturen van 35 graden, ongeveer 100 bomen te vervangen door grote, volgroeide bomen. Dit project, dat in eerste instantie onmogelijk leek, werd een groot succes dankzij de technologie van ConnectedGreen. Werner en zijn team gebruikten bodemvochtsensoren van ConnectedGreen om de vochtigheid van de bodem constant te monitoren en de bomen optimaal te verzorgen. Deze aanpak zorgde ervoor dat geen enkele boom verloren ging aan droogtestress.
De voordelen van vergroening
- Verkoeling van de stad: Bomen en groenvoorzieningen verlagen de oppervlaktetemperatuur en bieden schaduw, wat het hitte-eilandeffect vermindert.
- Verbetering van luchtkwaliteit: Groen vangt stof en andere verontreinigingen op, en door CO2 om te zetten in zuurstof via fotosynthese wat de luchtkwaliteit verbetert.
- Waterbeheer: Groene oppervlakken houden regenwater vast en vertragen de afvoer, wat wateroverlast vermindert.
- Verhoging van biodiversiteit: Gezond groen biedt een habitat voor verschillende planten- en diersoorten, wat de biodiversiteit vergroot.
- Leefkwaliteit: Meer groen in stedelijke gebieden verhoogt de leefkwaliteit door natuurlijke schoonheid en recreatiemogelijkheden te bieden.
Onvoldoende monitoring, klimaatrisico’s daarom nog niet geheel in kaart
Voor veel klimaatrisico’s is nog niet precies duidelijk welk deel van de maatschappelijke kosten, schade of impact door klimaatverandering komt. Er is bijvoorbeeld niet genoeg monitoring voor natuurbranden en de risico’s voor cultureel erfgoed. Toch weten we wel welke effecten deels door klimaatverandering worden veroorzaakt. Het is duidelijk dat als Nederland zich niet aanpast aan het veranderende klimaat, de risico’s groter zullen worden.
Toekomstgericht klimaatadaptatiebeleid
Het is urgent om te bedenken hoe we met de klimaatrisico’s willen omgaan. De ambitie is om voor 2030 ongeveer een miljoen woningen te bouwen: waar en hoe willen we bouwen, rekening houdend met overstromingen, wateroverlast en hitte? Hoe staat het met de inrichting van ons landelijk gebied? De rijksoverheid werkt al met het principe ‘water en bodem sturend’. Hoe gaat ons watersysteem eruitzien, rekening houdend met waterverdeling, waterveiligheid en waterkwaliteit? Door klimaatadaptatie leidend en sturend te laten zijn voor het huidige beleid kunnen klimaatrisico’s worden verkleind.
Conclusie
Het PBL-rapport benadrukt de urgentie van versneld groenbeleid om Nederland weerbaar te maken tegen de toenemende klimaatrisico’s. Door structurele keuzes te maken en technologieën zoals die van ConnectedGreen in te zetten, kunnen we werken aan een toekomstbestendige en leefbare omgeving. Het is tijd om groenvoorziening centraal te stellen in klimaatadaptatiebeleid en zo bij te dragen aan een koelere, gezondere en veerkrachtigere stad.
Voor meer informatie en om het volledige rapport te lezen, kun je hier de publicatie downloaden.
‘ConnectedGreen – Samen Nederland groener maken!’
